Na zaparcia cierpi co trzeci Polak, natomiast na drażliwe jelito ponad 30% populacji. Często jednak biegunki, jak i zaparcia są bagatelizowane, i stawiane jako jedne z tych wstydliwych dolegliwości, o których się nie mówi. Jednak nieleczone może spowodować poważne konsekwencje zdrowotne.
Co jest przyczyną biegunki
Biegunka wynika z zakażenia bakterią, wirusem lub pasożytem. Może być także wywołana przez nietolerancję pokarmową, uczulenie na któryś z produktów lub chorobami układu pokarmowego, a nawet niektórymi lekami. Objawy biegunki mogą pojawić się także w przypadku choroby psychicznej, jak nerwica i silnych przeżyć. Jeżeli przy biegunce występują skurcze jelit, to oznaka zakażenia bakteryjnego.
Jakie są rodzaje biegunek
Biegunkę dzieli się przede wszystkim na ostrą, gdy trwa najwyżej 10 dni i przewlekłą, gdy osiąga nawet dwóch tygodni. Jednak jest to tylko podstawowy podział.
W dalszym podziale biegunek, dzielimy je na:
- Biegunkę osmotyczną. W jelitach pojawiają się substancje osmotyczne, które wyciągają wodę z tkanek, a których organizm nie jest wstanie wchłonąć. Takie substancje znajdują się, in w śliwkach. Efektem jest „wodnista” biegunka.
- Biegunkę wydzieliczną, która spowodowana jest przez gronkowce i salmonelle, a czasami przez pierwotniaki i wirusy. Wydzielane przez mikroorganizmy toksyny podrażniają jelita. Organizm wydziela wtedy dużą ilość płynów, aby wypłukać z jelit nieproszonych gości. Ze względu na zagrożenie odwodnieniem należy jak najszybciej udać się do lekarza.
- Biegunkę wysiękową, która spowodowana jest chorobą układu pokarmowego, m.in przez nowotwory i stany zapalne. Podobnie jak biegunka wydzieliczna, może ją spowodować również salmonella. Jeżeli w stolcu pojawią się ślady krwi, śluzu lub innych substancji, to należy natychmiast udać się do lekarza. W sporadycznych przypadkach konieczne będzie przeprowadzenie badania kolonoskopii w znieczuleniu ogólnym.
Co może powodować zaparcia
Zaparcie pojawia się wtedy, gdy wypróżnienie występuje rzadziej, niż co dwa dni i sprawia ból, a sam stolec jest suchy i twardy. Zaparcia wynikają przede wszystkim ze złej diety. Tłuste jedzenie, brak warzyw i mało wody sprzyjają tej przypadłości. Rzadko się zdarza, aby zaparcia były objawem choroby. Jednak mogą je wywołać niektóre leki jak antybiotyki, leki na zgagę, czy z zawartością wapna. Długotrwałe zaparcia mogą być przyczyną dość poważnych konsekwencji. Mogą powstać wzdęcia i gazy, które pojawiają się, gdy jelita mają zbyt długi kontakt z toksynami. Dodatkowo zaczynają się kłopoty z cerą i przykrym zapachem z ust, bóle głowy, a nawet w niektórych przypadkach pojawić się mogą hemoroidy.
Jak sobie z tym radzić?
Zaparciom można zapobiec dzięki zdrowej diecie – bogatej w warzywa i owoce, oraz dużej ilości wody. Warto dodać do diety błonnik (minimalnie 30g dziennie), który pomaga regulować pracę jelit. Błonnik dzięki temu, że nie jest trawiony w przewodzie pokarmowym, to działa jak miotła, która usuwa resztki pokarmowe.
Bardziej skomplikowana jest kwestia biegunki. Jeżeli choroba odbywa się bez powikłań, a jedynym objawem jest częste wypróżnianie, to wystarczy duża ilość wody oraz wspomaganie pracy jelit prebiotykami. Niektórzy w czasie biegunki zalecają głodówkę, a jeszcze inni polecają jedzenie lekkostrawnych produktów. Dobre efekty przynosi rozgazowana cola oraz paluszki. Dobre opinie ma również dieta bananowa. Zdecydowanie należy ograniczyć cukier do minimum.